แตะหมอก ชมดาวที่ ดอยหลวงเชียงดาว

แม้ไม่ปรากฏหลักฐานชัดเจนว่า บ้านเชียงดาวกำเนิดขึ้นในยุคสมัยใด แต่เรื่องราวของพื้นที่นี้ ก็ได้ปรากฏอยู่ในพงศาวดารต่างๆ เช่น

ในพงศาวดารโยนก ได้อ้างถึงเมื่อประมาณ 600 ปีก่อน ที่พระยาเม็งรายมหาวีรกษัตริย์แห่งอาณาจักรล้านนาไทย ซึ่งเสวยราชสมบัติในนครเชียงใหม่ ได้ยกเมืองเชียงดาวให้เป็นบำเหน็จความชอบในราชการสงครามแก่เจ้าไชยสงคราม ราชโอรสองค์ที่ 2

และกล่าวถึงเมืองเชียงดาวอีกครั้งในสมัยพระเจ้าบุเรงนองกษัตริย์พม่ายกกอง ทัพเข้ามา ซึ่งเป็นเหตุการณ์ในปี พ.ศ. 2109 และเมื่อคราวที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราชได้ทรงตั้งทัพที่บ้านเมืองงาย อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่เพื่อเดินทัพเข้าตีเมืองอังวะ

จากหลักฐานต่างๆ จึงอาจกล่าวได้ว่า เมืองเชียงดาว เป็นเมืองเก่าแก่โบราณ และในช่วงเวลานับเป็นร้อยปีของประวัติศาสตร์ เมืองเชียงดาวก็คงประสบภัยสงคราม ทำให้เมืองร้างไปหลายครั้ง และก่อตั้งขึ้นมาใหม่อีกหลายครั้งเช่นเดียวกับเมืองเชียงใหม่และหัวเมือง อื่นๆ

สำหรับชุมชนเชียงดาวในปัจจุบัน เกิดจากการอพยพครัวเรือนของชาวบ้านใน ต. แม่นะ ในช่วงประมาณปี พ.ศ.2430 เนื่องจาก พญาพิบาลปรมัตต์โวหาร (อินต๊ะข้อ) หรือ แสน รัตนะคูหา ผู้ค้นพบถ้ำเชียงดาวโดยบังเอิญ จากการถางป่าบริเวณหน้าถ้ำ เพื่อปรับเป็นพื้นที่ทำการเกษตร และได้อพยพครอบครัวของตนไปตั้งถิ่นฐานที่หน้าถ้ำ

ต่อมาชาวบ้านใน ต.แม่นะ หลายครัวเรือน ได้อพยพติดตามไปตั้งถิ่นฐานในบริเวณดังกล่าวด้วยเกิดเป็นชุมชนใหม่ เรียกขานว่า บ้านถ้ำเชียงดาวตามชื่อของถ้ำ ตราบจนทุกวันนี้

บ้านถ้ำเชียงดาว หรือที่เรียกกันว่า ดอยหลวงเชียงดาว ตั้งอยู่ทางทิศเหนือในเขตอำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ ห่างจากตัวเมืองประมาณ 80 กิโลเมตร

ดอยหลวงเชียงดาว เป็นภูเขาหินปูน เป็นส่วนหนึ่งของเทือกเขาถนนธงชัย ที่ทอดตัวในแนวเหนือใต้ เป็นหินปูนเกิดในยุคเพอร์เมียน อายุประมาณ 230 – 250 ล้านปี

ซึ่งทำให้ท้องทะเลที่เคยมีตะกอนทับถมของซากสิ่งมีชีวิต ถูกบีบอัดและยกตัวสูงขึ้นเป็นภูเขา สูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางตั้งแต่ 300 - 2,225 เมตร จากที่ราบริมแม่น้ำถึงยอดดอยหลวงเชียงดาว มีความสูงเป็นอันดับสามของประเทศ ถัดจากดอยอินทนนท์ และดอยผ้าห่มปก แต่นับได้ว่าเป็นภูเขาหินปูนที่สูงที่สุดในประเทศไทย

การไหลของน้ำยอดเขาซึมลงใต้ดินสู่ที่ราบเชียงดาวทางทิศตะวันออก ทำให้พื้นหินปูนด้านล่างถูกกัดเซาะ เกิดเป็นโพรงหรือถ้ำขนาดใหญ่ เรียกว่า ถ้ำ เชียงดาว ซึ่งมีลำห้วยใต้ดินที่มีน้ำไหลอยู่ตลอดทั้งปี เป็นต้นน้ำของลำห้วยน้อยใหญ่หลายสาย ทั้งที่ไหลลงสู่ลำน้ำปิง น้ำแม่แตง และแม่ตอง

ด้วยลักษณะทางธรรมชาติดังกล่าว ทรัพยากรที่พบบนดอยหลวงเชียงดาวจึงมีความหลากหลาย และแตกต่างจากยอดดอยอีกสองแห่ง นักพฤกษศาสตร์เคยสำรวจไว้ว่าดอยหลวงเชียงดาวเป็นพื้นที่ที่มีความหลากหลาย ของสภาพป่า มีพรรณไม้ประมาณ 1,800 ชนิด และมีพืชเฉพาะถิ่นจำนวนมาก

ดอยหลวงเชียงดาว มีฤดูกาล 3 ฤดู เช่นเดียวกับท้องที่อื่น ๆ คือช่วงเดือนกรกฎาคมถึงกันยายน มีฝนตกชุกที่สุดอุณหภูมิประมาณ 27 องศาเซลเซียส ฤดูร้อนแห้งแล้งมากในเดือนมีนาคมถึงเมษายน อุณหภูมิประมาณ 32 องศาเซลเซียส

ฤดูหนาวจะมีช่วงระยะเวลานานมาก คือ ประมาณ ตั้งแต่เดือนตุลาคมถึงเดือนมกราคม มีอากาศหนาวจัด อุณหภูมิต่ำสุดอยู่ที่ 0 องศาเซลเซียส สูงสุด 20 องศาเซลเซียสตอนเช้าจะมีหมอกเกาะอยู่ตามใบไม้ใบหญ้าสวยงามราวหิมะตก ในตอนกลางวันจะมองเห็นทะเลหมอกได้อย่างชัดเจน

ดอยหลวงเชียงดาว ศูนย์ประสานงานกลุ่มรักษ์ดอยหลวง 90 หมู่ 5 ต.เชียงดาว อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่ 50170 โทรศัพท์ : 08 1748 4871 ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติม สถาบันการท่องเที่ยวโดยชุมชน